دومین فصل کاوش باستان‌شناسی گورستان باستانی شهنه پشته در شهرستان بابل

۳۰/۴/۹۹

 

دومین فصل کاوش باستان شناسی «گورستان باستانی شهنه پشته در شهرستان بابل» با همکاری دانشگاه تهران و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مازندران به سرپرستی دکتر حسن فاضلی نشلی عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حال انجام و پیگیری است.

دکتر فاضلی نشلی مهمترین هدف این کاوش را به دست آوردن اطلاعات ارزشمند از شرایط زیستی مردمان عصر آهن در منطقه شمال ایران دانست و گفت: از کشف تدفین‌های گوناگون انسانی این گورستان می‌توان اطلاعات قابل توجهی از رژیم غذایی، انسان شناسی جسمانی، ژنتیک انسانی و مهاجرت مردمان عصر آهن در شمال ایران به دست آورد.

دکتر فاضلی نشلی در ادامه با اشاره به پیشینه فعالیت‌های باستان‌شناسی در این محوطه اظهار داشت: «در زمستان ۱۳۹۷ اولین فصل از کاوش این محوطه صورت گرفت و اکنون در بهار و تابستان ۱۳۹۹ در حال کاوش فصل ۲ می‌باشیم. تا زمان تهیۀ این گزارش، ده ترانشه به ابعاد مختلف در محوطه انجام شده که منجر به شناسایی بیست و دو اسکلت شده است. از این تعداد چهار تدفین از نوع خمره‌ای بوده که دو تدفین آن از بقایای برجای مانده حفاری‌های غیرمجاز و مابقی از کاوش علمی به‌دست آمد. هر چهار تدفین خمره‌ای مذکور مربوط به کودکان زیر دَه سال است. زیر خمره‌های سفالی با قلوه‌سنگ‌هایی فرش شده که احتمالاً برای ایستایی خمره به کار رفته است. مابقی تدفین دیگر از نوع چاله‌ای و بدون ساختار سنگ‌چین و خشتی می‌باشد. این تدفین‌ها متعلق به افراد جوان و میان‌سال بوده و اسکلت‌ها در حالت بالاتنه طاق‌باز و پایین‌تنه چمباتمه‌ای دفن شده‌اند. خنجر، سرپیکان و بازوبندهای مفرغی از مهم‌ترین یافته‌های داخل قبور است. از مهمترین کشفیات این فصل کاوش، دو تدفین شاخص بوده که بیشتر مورد توجّه قرار گرفته است. یک تدفین مربوط به زن جوانی ست که روی لگن و مچ پای چپ‌اش اشیا تزئینی به شکل نقوش گیاهی از جنس خمیر شیشه سیاه رنگ بسته شده که به دلیل نوع خاک این خمیر شیشه به استخوان‌ها چسبیده است. تدفین دیگر مربوط به زن دیگری ست که گردن‌بندی از جنس سنگ عقیق بر گردن دارد.»

ایشان در ادامه افزود: «در بحث آسیب‌شناسی، می‌توان به حجم حفاری‌های غیرمجاز در این محوطه اشاره کرد که سبب شده باستان‌شناسان در ایجاد ترانشه در نقاط مورد نظر خود با مشکل روبه‌رو شوند. همچنین با توجّه به رطوبت بالا، شیب زمین و نوع خاک منطقه، به‌ویژه در این محوطه، پیدا کردن چالة تدفین بسیار دشوار است. در نتیجه گروه مجبور است بیشتر ترانشه‌ها را روی یال محوطه ایجاد کنند. تیم باستان‌شناسی محوطة شهنه‌پشته مطابق برنامه ریزی قرار است تا نیمة تیرماه امسال به کاوش در این محوطه ادامه دهند و یافته‌های استخوانی را برای تاریخ‌گذاری و مطالعه دقیق‌تر به آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های آلمان ارسال کنند. امید است که در روزهای آتی، با آشکار شدن شواهد و آثار بیشتر زوایای پنهان تاریخِ این منطقه بیش از پیش آشکار شود. به هر حال این اتفاق فرصت خوبی ست تا علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی مازندران از نزدیک روند مطالعات میدانی باستان‌شناسی را مشاهده و پیگیری نمایند.»