کتابخانه دانشکده ادبیات گنجینه گران بهایی است که هنوز به نحو شایسته ای معرفی و شناسانده نشده است. کتابخانه ای با یک قرن پیشینه که منابع ارزشمند فراوانی را در خود جای داده است. جدا از کتاب، نشریه و دیگر آثار کتابخانه ای که در این گنجینه جا خوش کرده است، اسناد و مدارک بسیار مهمی از تاریخ خود کتابخانه در آن باقی مانده است که عرضه و در دید عموم قرار دادن آنها خود به تنهایی زوایای پیدا و پنهان کتابخانه را در سال‌های متمادی حیات اش نمایان می‌کند.
رئیس فعلی کتابخانه سرکار خانم مریم امینی به همراه همکاران پرتلاش خود در اقدامی شایسته با راه اندازی موزه مجازی کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی کار سترگی را به سامان رسانده‌اند که بسیار قابل تقدیر و ستایش است. گشت مجازی در این موزه ما را به دالان تاریخ و سال‌های سپری شده وارد می‌کند تا مروری به تحولات دانشکده و دانشگاه از دریچه اسناد و مدارک کتابخانه دانشکده داشته باشیم. برای راه اندازی این موزه از همه همکاران عزیز که دستی در کار داشتند تشکر و قدردانی می‌کنم، به ویژه از سرکار خانم امینی رئیس محترم کتابخانه و سرکار خانم شهرزاد بحیرایی رئیس محترم وبسایت دانشکده.

دکتر حسن حضزتی-معاون پژوهشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران به عنوان قدیمی ترین کتابخانه دانشکده ای کشور با گنجینه ای از یک قرن تجربه، سیر باشکوهی از تکامل یک کتابخانه و تاریخ کتابداری کشور را در متن خود به یادگار دارد. پیشرفت و غنای این مجموعه بزرگ، دستآورد تلاش دلسوزانه فرهیختگان، دانشمندان و فرهنگ دوستان بی شماری است که دردوران مختلف با هدف تعالی فرهنگ و دانش این آب وخاک، گام برداشته اند.
نمایش مناسبی از این همت عالی و نتایج آن، علاوه بر جذابیت برای نسل جوان و جویای دانایی و پیش کسوتان پرشور و مشتاق، بی تردید نقش بزرگی در راهنمایی و راهگشایی امور سایر کتابخانه ها، کتابداران و فرهیختگانی خواهد داشت که هنوز قلبشان برای سربلندی کشور و سرمایه های جوانش می تپد.
ایده ایجاد موزه-گالری کتابخانه در سال ۱۳۹۸ با یافتن اسناد و مدارک قدیمی در جریان جابجایی مخزن نفیس (به منظور انجام عملیات به سازی لرزه ای و مقاوم سازی) ایجاد شد. این پیشنهاد توسط جناب آقای دکتر حضرتی، معاون محترم پژوهشی در هیات رییسه دانشکده مطرح شد، مورد دفاع قرار گرفت و به تصویب رسید.
با ادامه عملیات به سازی لرزه ای و مقاوم سازی کتابخانه و همه گیری بیماری کرونا ((COVID19 در جهان، دیجیتال سازی و اطلاع رسانی در فضای مجازی به عنوان سیاست جدید اطلاع رسانی کتابخانه های دانشگاه رونق یافت. به همین منظور، ایجاد موزه مجازی کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی از پاییز ۱۳۹۹ در دستور کار قرار گرفت.
مجموعه ای از عکس ها و اطلاعاتی که بر اساس علاقه شخصی و حرفه ای گردآوری شده بود، بازبینی و موارد مناسب انتخاب شد، از اشیا و ابزار و تجهیزات قدیمی عکس برداری و تصاویر موجود در سالنامه ها، راهنماها و سایر منابع مربوط به دانشکده و دانشگاه، همچنین انبوه اسناد و مدارک قدیمی بررسی و موارد مناسب اسکن گردید. احکام روسای کتابخانه از بایگانی راکد دریافت و عکس هایی از روسا و زندگی نامه آنان جستجو و بازیابی شد. همه موارد مورد بازبینی قرار گرفت و توضیحاتی برای هرکدام تدوین شد.
در چند جلسه، کلیات ایده موزه و هدف از ایجاد آن با سرکار خانم مهندس بحیرایی رئیس مرکز خدمات رایانه ای دانشکده مطرح و مشورتهای فراوانی با ایشان انجام شد. توصیه ها و پیشنهادات، بررسی و اعمال گردید. همه موارد به رویت و تایید معاون محترم پژوهشی رسید و در وب سایت بارگذاری شد.
لازم است مراتب سپاس خود را از راهنمایی صمیمانه خانم ها آشوری و دکتر درخوش و همکاری خانم ها دکتر اصیلی و وفایی برای اشتراک گذاری عکس های قدیمی و عملیات مقاوم سازی کتابخانه، آقایان علی فاطمی در تدوین نماهنگ کتابخانه، طراحی لوگو و کلیه امور آماده سازی تصاویر، امیرحسین بابالار برای اسکن احکام روسا و مهدی حمدی برای همراهی در یافتن منابع و تجهیزات قدیمی کتابخانه اعلام نمایم.
"یک قرن، یک کتابخانه" نام موزه مجازی کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی است که مشتی از خروارها تلاش برای رسیدن به جایگاه واقعی فرهنگ و دانش ایرانیان را به نمایش می گذارد و گوشه ای از اهتمام بی نشان مشتاقان گمنامی است که به عنوان کتابدار و اطلاع رسان، خالصانه برای نیل به این مهم می کوشند و بزرگانی که با یاری و حمایت خود، در عزت و سربلندی ایران، شریک می شوند.
ادامه این راه طولانی، همراهی دوستانی مهربان را می طلبد. تصاویر و خاطرات آرشیوی خود از کتابخانه را با ما به اشتراک بگذارید و با انتقادها و پیشنهادهای سازنده، یاریمان کنید تا در این راه، بهتر گام برداریم.
مریم امینی
تابستان ۱۴۰۰